CLB văn nghệ: Spiegel-Bestseller, "VERBRECHEN" - Ferdinand von Schirach

"Ferdinand von Schirach hat es in seinem Beruf alltäglich mit Menschen zu tun, die Extremes getan oder erlebt haben. Das Ungeheuerliche ist bei ihm der Normalfall. Er vertritt Unschuldige, die mit dem Gesetz in Konflikt geraten, ebenso wie Schwerstkriminelle. Deren Geschichten erzählt er ...Ein angesehener, freundlicher Herr, Doktor der Medizin, erschlägt nach vierzig Ehejahren seine Frau mit einer Axt. Er zerlegt sie förmlich, bevor er schließlich die Polizei informiert. Sein Geständnis ist ebenso außergewöhnlich wie seine Strafe. Ein Mann raubt eine Bank aus, und so unglaublich das klingt: er hat seine Gründe. Gegen jede Wahrscheinlichkeit wird er von der deutschen Justiz an Leib und Seele gerettet. Eine junge Frau tötet ihren Bruder. Aus Liebe. Lauter unglaubliche Geschichten, doch sie sind wahr." 

 

"Verbrechen“ gồm mười một mẩu chuyện chuyên án, với những cái tên rất ngắn gọn. Glück. Liebe. Grün. Notwehr. Ngay ở cách đặt tên câu chuyện, F von Schirach đã cho thấy tác giả là một nhà văn thriller mặt lạnh, hay một luật sư sắc sảo, tránh tối đa mọi tình tiết rườm rà luộm thuộm.

Văn phong của F. von Schirach mạch lạc, không cầu kỳ. Truyện có cấu trúc đơn giản, rõ ràng, thường bắt đầu bằng quá trình hình thành tâm lý tội phạm, dẫn đến sự xuất hiện của chính tác giả với tư cách là luật sư bào chữa, và kết thúc bằng một kết cuộc đã có thể đoán trước. Ngoại trừ hai truyện, Liebe và Notwehr, bắt đầu ngay hiện trường vụ án, câu chuyện dẫn thẳng vào những tình tiết gây án mang đầy tính bạo lực và man rợ, chấm dứt bằng một kết cuộc bất ngờ. F. von Schirach dẫn dắt người đọc vào một thế giới nội tâm uẩn khúc bất thường, của những con người bị giam hãm trong những nhà tù vô hình - nhà tù do nguời thân tạo ra, nhà tù do công việc, nhà tù do hoàn cảnh xã hội. Họ không thoát ra được, trở nên cô đơn, tuyệt vọng và nguy hiểm.

Câu truyện đầu tiên mang tên "Fährer“, cũng là tên nhân vật chính. Một bác sĩ già cần mẫn dùng rìu chém chết vợ mình, chặt ra từng khúc, sau bốn mươi năm chung sống và bị giam hãm trong nhà tù lương tâm vì một "Lời hứa“. Câu chuyện cảm động. Mình đọc đến đoạn kết, lặng người đi. Fährer gần như được trắng án cho tội giết người và trở thành ông già bán táo.

Bốn tháng sau, văn phòng tôi nhận được một cái giỏ có mười trái táo đỏ. Trong bao thư gửi kèm là một mảnh giấy rời:

"Năm nay táo ngon. Fährer.“

Có một cái gì đó rất thanh thản trong lời kết. Một sự thanh thản gần như đã xóa sạch tội lỗi.

Sự xúc động theo mình cho đến những câu chuyện sau đó, theo những mảnh đời bất thường. "Glück“ là một chuyện tình của một cô gái điếm gốc Đông Âu trên đường Kurfüstenstrasse với một gã ăn xin người Đức. Ngoài đoạn chặt xác chết ra từng khúc để phi tang được miêu tả quá tỉ mỉ, mà nếu so với "Zwischen Nacht und Dunkel" của Stephen King thì kém xa, mình thực sự cảm thông cho hai mảnh đời bọt bèo trôi dạt, một ngày cô quạnh tấp lại gần nhau ở một góc đường. Một góc đường Berlin mà mỗi chúng ta đều có lần đi qua, dửng dưng không cảm xúc.

Der Dorn là câu chuyện đặc biệt hay và mang nhiều tính văn chương nhất trong toàn bộ tuyển tập. Nó cũng là một câu chuyện duy nhất không mang tính bạo lực hay tội ác mà đi sâu vào khai thác tâm lý nhân vật, một người bảo vệ trong viện bảo tàng. Anh ta bị công việc cầm tù hai mươi ba năm trong không gian ngột ngạt của phòng triển lãm, và bị thói quen giam hãm trong cuộc sống chỉ giới hạn trong khuôn khổ từ nhà đến viện - từ viện về nhà. Anh ta bị mắc chứng rối loạn tâm lý. Nội dung không có gì đặc biệt, nhưng cách hành văn và dẫn chuyện thật lôi cuốn hấp dẫn, đôi lúc có những đoạn văn trau chuốt bất ngờ lóe lên như tia nắng. "Der Kastanienbaum stand in dem sanften Grün, wie es nur die ersten Frühlingstage hervorbringen, die Nachmittagssonne warf bewegte Schatten auf dem Boden des Saals". 

Câu truyện cuối cùng, Der Äthiopier, viết về một số phận kỳ dị ở mức không tưởng của một tên cướp nhà băng có vũ khí (một khẩu súng nhựa rẻ tiền, made in China). Michalka nhận bản án hai năm tù thay cho bản án chín năm tù của công tố viện đề nghị và đưọc bồi thẩm đoàn giúp vé máy bay để trở về với vợ con với làng quê yêu dấu. Happy End và đầy tính nhân văn.

Mình gấp cuốn sách lại. Cảm giác ớn lạnh bỗng chạy dọc qua sống lưng. Người ta cảm nhận được gì qua một cuốn sách viết về thế giới tội ác của F. von Schirach? Không, người đọc sẽ không có cơ hội để cảm nhận, người đọc sẽ vô tình bị tác giả dẫn đi và trở thành kẻ đồng lõa.

Một luật sư giỏi là một luật sư có khả năng dẫn dắt cảm xúc người khác - cảm xúc của chánh án, cảm xúc của bồi thẩm đoàn, cảm xúc của cử tọa. F. von Schirach là một luật sư giỏi. Những câu chuyện trong "Verbrechen“ được F. von Schirach dẫn dắt khéo léo đến độ, tội ác đánh đồng với tình cảm, đạo đức cào bằng với bản năng, thủ phạm ngang hàng với nạn nhân. Người đọc gần như quên rằng, thân chủ của F. von Schirach là những tội phạm giết người máu lạnh, cướp của cướp nhà băng, thèm khát thịt người... người đọc chỉ nhìn thấy những con người bình thường bị số phận đẩy vào một hoàn cảnh bất thường. Những mẩu chuyện của F. von Schirach là những vụ án mạng tàn khốc, là một xã hội yên lành trong tận cùng của sự bất an, là sự hoang mang và bất lực của luật pháp.

"Was ist der Sinn von Strafe? Weshalb strafen wir?“

Trân trọng giới thiệu đến các bạn tác phẩm "Verbrechen“ của Ferdinand von Schirach, một luật sư ở Berlin.

LTH

*
Lưu ý của BBT: Những cụm từ nổi màu xanh chứa link liên kết. Bạn nhấp chuột (bên trái) vào cụm từ đấy để chuyển đến trang thông tin.